{ "title": "Beyin Anatomisi", "image": "https://www.beyin.gen.tr/images/beyin-anatomisi.jpg", "date": "20.01.2024 05:04:59", "author": "Mehmet Çolak", "article": [ { "article": "
Beyin anatomisi, beyin birçok önemli fonksiyonu yerine getirmektedir. Bu sayede etrafımızda olup biteni değerlendirme ve anlamlandırmayı yapabilmemiz mümkün olmaktadır. Beş duyu sayesinde (Görme, koku, işitme, dokunma ve tat alma) beyne mesajları aynı anda iletmemiz mümkün olmaktadır.

Beyin düşünmeyi, hafızayı, konuşmayı, uzuvlarımızdaki hareketleri ve vücuttaki birçok organı kontrol eder. Strese (Sınav heyecanı, işini kaybetme, hastalıklar gibi) bir insanın nasıl cevap vereceğine solunum ve kalp hızı sayısını değiştirerek beyin belirler. Beyin organize bir yapıdadır ve her bölümü belli fonksiyonlara bölünmüştür.

Beynin ağırlığı doğumdan erişkinliğe kadar değişmektedir. Doğumda ortalama beyin ağırlığı 450 gr kadardır. Çocuklukta bu iki katına çıkar. Erişkinde kadınlardaki ağırlığı 1.22 kg iken erkekte 1.36 kg kadardır.

Sinir sistemi

Sinir sistemi merkezi sinir sistemi ve periferik sinir sistemi olarak iki başlıkta incelenebilir. Merkezi sinir sinir sistemi beyin, ona bağlı kranial sinirler ve omurilikten oluşur. Periferik sinir sistemi ise omurilikten çıkan sinirler ve onların dalları ve otonom sinir sistemi (Sempatik ve parasempatik sinirler) tarafından oluşturulur.

Beynin hücre yapısı

Beyin iki çeşit hücreden oluşmaktadır: nöronlar ve glial hücreler. Nöronlar sinyal ve uyarıları alıp vermekle görevlidirler. Glial hücreler nöron dışı olan hücrelerin hepsi için kullanılan terimdir, bu hücreler destek, beslenme, myelin kılıfını oluşturarak sinirlere iletimi kolaylaştırırlar. İnsan beyninde glial hücrelerin sayısı nöronlara göre sayısı 50 kat daha fazladır. Glial hücreler primer beyin tümörlerindeki en sık rastlanılan hücre tipidir.

Beyin tümörü bir kişide saptanırsa biyopsi yapılarak patolojisinin tanısı konulmalıdır. Patoloji tanısı konulduktan sonra hastanın prognozu ve tedavisi konusunda daha iyi yardımcı olabilir.

Meninsler (Beyin zarları)

Beyin kemikten yapılan bir kaplama içinde tutulmaktadır. Kranium denilen kemik yapı beyni travmadan korur. Kafa kemikleri ile beyin arasındaki zarlara menings denilir. Dıştan içre doğru dura mater, araknoid mater ve pia mater bu zarların isimleridir.

Beyin omurilik sıvısı (BOS)

Beyin omurilik sıvısı (BOS), beyinin etrafını sarmaktadır ve aynı zamanda beynin içine bulunan ventriküller içinde bulunmaktadır. Bu berrak su görüntüsündeki sıvı beyin ve omuriliğin içinde olduğu bir su yastığı görevi görmektedir. Bu sıvı devamlı yapılıp emilmektedir. Ventriküllerin içindeki koroid pleksus denilen dantel benzeri yapıdan çoğu üretilmektedir.

Beynin bölümleri ve fonksiyonları

Beyin sapı, beynin aşağıya doğru olan uzantısıdır. Beyinciğin önünde yer alır ve omurilik ile beyin arasındaki bağlantıyı sağlar. Midbrain, pons ve medülla oblongata bölümlerinden oluşmaktadır. Beyin ve omurilik arasında iletimi sağlar. Bunun dışında birçok yaşam ile ilgili fonksiyonda buraya lokalize olmaktadır.

Beyincik, kafanın arkasında beynin oksipital lobunun altında yer almaktadır. Beyinden dura kıvrıntısı olan tentoriumla ayrılır. Beyincik ince el hareketlerinin koordinasyonunu sağlar (Cerrahi ya da bir sanat eseri yaparken ki gibi). Vücut postürümüzün devamını kaslarının tonusunun devamı ile dengenin sağlamasında önem arz etmektedir. Beyincik tekrarlayan hızlı hareketlerin yapılmasında önemli katkı sağlamaktadır (Örneğin video oyunları gibi) beyinciğin hangi tarafında lezyon varsa bulgularda vücudun o tarafında olmaktadır beyinde ise çaprazlanmadan dolayı tam tersi olmaktadır.

Beyin, iki önemli ana bölüme ayrılmıştır sağ ve sol beyin yarısı (Hemisfer). Iki hemisfer korpus kallozum ile birbirine bağlanmıştır. Kopus kallozum her iki beyin yarısını birbirine bağlayarak birbirleri arasında mesaj geçişini sağlarlar. Beynin yüzeyi milyarlarca nöron ve glia hücrelerinden oluşmaktadır.
" } ] }