{
    "title": "Beyin Nasıl Çalışır",
    "image": "https://www.beyin.gen.tr/images/beyin-nasil-calisir.jpg",
    "date": "19.01.2024 11:30:21",
    "author": "Cemile Akyer",
    "article": [
        {
            "article": "<div><b>Beyin Nasıl Çalışır,</b> Aklınıza gelen her hayvan (Memeliler, kuşlar, sürüngenler, balıklar veya amfibikler) bir beyne sahiptir. Ancak insan beyni eşi benzeri olmayan, kendisine hayran bıraktıran bir organdır. Beynin büyüklüğünden ziyade beyin kütlesi ile vücut kütlesinin orantılı oluşunun zekâ ile doğrudan ilişkisi olduğu kanıtlanmıştır. Bu bağlamda beynin insanlar ya da şempanzelerde olduğu gibi orantılı büyüklüğü, hareket etme, yemek yeme veya diğer yaşamsal faaliyetleri sürdürebilirliğin yanında, farklı gelişmiş aktiviteleri de barındırmasına neden olmaktadır. Bunlar konuşmak, hayal etmek, iletişim kurmak ve problem çözmek gibi türe özel yeteneklerdir.</div><div><br></div><div><b>Beynin görevleri nelerdir?</b></div><div><br></div><div>İnsan beyni, inanılmaz sayıda görevi başarıyla tamamlanmaya programlanmış üstün yetenekli bir robot gibi çalışmaktadır.</div><div><br></div><div><b>Bunlardan birkaçı</b></div><ul><li>Göz, kulak, dil, burun ve cilt gibi çeşitli duyu organlarının iletmiş olduğu mesajlara anlam katarak, çevremizdeki dünyada olan biteni görme, duyma, tadını alma, koklama ve hissetme imkânı sağlar.</li><li>Vücut ısısını, kan basıncını, kalp atışını ve nefes almayı kontrol eder.</li><li>Yürürken, konuşurken, ayakta dururken ya da otururken fiziksel hareketlerimizi idare eder.</li><li>Düşünmemizi, hayal etmemizi, akıl yürütmemizi, duygularımızı ve deneyimlerimizi belleğimizde tutmayı ve öğrenmeyi sağlar.</li></ul><div>Bütün bu hayati etkinlikler, küçük bir karnabahar kadar olan beyin tarafından koordine edilir, yönetilir ve düzenlenir.</div><div><br></div><div><b>Bu zor görevle mükellef beyin nasıl çalışır?</b></div><div><br></div><div>Beynimiz, spinal cord (Omurilik) ve periferik sinirler hep birlikte kompleks ve entegre olmuş bir bilgi akışı ve \"merkezi sinir sistemi\" olarak da bilinen bir kontrol sistemi oluşturmuştur. Bu ekip hep birlikte çalışarak yaşamımızdaki bilinçli veya istemsiz art arda gelen tüm hareket akışını düzenlemektedir. Yetişkin bir insan beyni pek çok kısma ayrılmıştır. Adeta bir harita gibi, her nöron bölgesinde farklı bilgiler kayıtlı olan beynin bu sistemleri bilim insanlarınca hala anlaşılamamış bir düzen ve hızda bir bütün olarak nasıl çalıştırabildiği bilinmemektedir. Örneğin görme yeteneği bölgesinde hareketler, yüzler ve renklere dair bilgiler kodlanmaktadır. Beyin temelde glia ve nöron olarak adlandırılan iki tip hücreden oluşmaktadır. Nöron hücrelerinin elektrik sinyalleri biçiminde iletilen bilgi akışını sağlamada önemli bir yere sahip olduğu yadsınamaz. Nöron hücreleri uyarılabilir olup, glia hücreleri merkezi sinir sisteminde uyarı yaratmayan ve bilgi iletmeyen hücrelerdir. Karmaşık yapılı bir nöron yaklaşık 10.000 nörondan bilgi alabilecek kapasiteye sahiptir. Ancak günümüzde yapılan birçok yeni araştırma sonucunda kabuledilegelenin aksine glia hücrelerinin bilinen görevlerinin yanı sıra beynin fonksiyonlarını sürdürebilmesinde de çok önemli rolü olabileceği düşünülmektedir. Glia hücrelerinden bazıları destek vermekle görevliyken kimileri de fagositoz (Yutma) işlemiyle hücre artıklarını sindirirler.</div><div><br></div><div>Beyindeki bilgi akışı sinir hücresinin ısı, ışık ya da dokunma gibi nedenlerle uyarılmasıyla başlar. Daha sonra uyarı dalgası hücreden hücreye yayılarak beyne ilerler. Beyin ve sinir hücreleri uyarılabilir niteliktedir. Eğer bu uyarı bir hareket gerektirmekte ya da bir cevap beklenmekte ise komuta organı olan beyin kararı sinir uzantılarıyla ilgili organın kaslarına ulaştırılır. Bu bilgi akışı, ateşlenen bir silahla birlikte barut tanelerinin birbirini ateşlemeleri seriliğinde düşünülebilir. Elektrik sinyalleri biçiminde nöronlara iletilen, beyindeki ve vücut içindeki diğer nöronlara, boşluklar içinden sinapslara (Nöro nakledici) birtakım kimyasallar göndererek sağlanan bu bilgi akışında belki de en karmaşık soru bilginin nasıl kodlandığı sorusudur. Nöron hücreleri, hücre zarları dışında elektrik akımı oluşturur. Bu akım akson adı verilen uzantılara ulaşıp, gerekli kimyasal sinyallerin verilmesini sağlar. Bu sayede görme, düşünme vs. Gibi temel beyin fonksiyonları sonucu oluşan bilgilerin bazı hücre toplulukları tarafından depolandığı varsayılmaktadır. Bilgi aktarımındaki tek yolun bu elektriksel akım olmadığı ve taşımada glia gibi başka hücrelerin de rol aldığına dair araştırmalar sürmektedir.</div>"
        }
    ]
}